Kiedy dni stają się krótsze, a jesień odsłania swoje mroczne oblicze, Słowianie, nasi przodkowie, przygotowywali się do zimowych miesięcy, tworząc amulety, które miały chronić ich zdrowie, bezpieczeństwo i dostatek. W ich świecie nie było przypadkowych ozdób – każda noszona biżuteria, każdy kamień i każdy kształt miał głębokie znaczenie, stając się osobistą tarczą przed złem. Spójrzmy więc na fascynujące amulety i biżuterię, które towarzyszyły im w tej magicznej podróży przez zimowe przesilenie.
Młot Peruna, zwany również Gromowładnym Amuletem, był jednym z najważniejszych symboli ochronnych w słowiańskiej tradycji. Perun, bóg burzy, ognia i piorunów, cieszył się wielką czcią jako obrońca przed złymi mocami. Wykonany najczęściej z metalu i noszony na szyi, młot miał za zadanie chronić przed niebezpieczeństwem i przynosić siłę oraz odwagę.
Jego symbol był noszony głównie przez wojowników, ale także przez tych, którzy potrzebowali odwagi i ochrony w codziennym życiu. Młot Peruna stanowił barierę przeciw złym duchom oraz chorobom, symbolizując siłę natury i wiarę w zwycięstwo dobra nad złem. Dziś symbol ten można znaleźć jako inspirowaną amuletem biżuterię, która niesie w sobie echo pradawnej mocy.
Lunule, wisiorki o kształcie półksiężyca, były jednym z najbardziej charakterystycznych amuletów noszonych przez słowiańskie kobiety, które pragnęły wsparcia bogini Mokosz – opiekunki płodności, urodzaju i domowego ogniska. Kształt lunuli, przypominający fazy księżyca, symbolizował kobiecą energię oraz cykle natury, które Mokosz miała w swojej pieczy. Wierzono, że noszenie takiego amuletu przyciąga harmonię, płodność i wewnętrzny spokój, a także chroni przed złą aurą i niepożądanymi wpływami.
Lunule wykonywano z różnych materiałów – często z brązu, miedzi lub srebra, ale zdobiono je również bursztynem, który miał dodatkowo wzmacniać ochronne właściwości amuletu. Ten wyjątkowy kształt półksiężyca miał odzwierciedlać wewnętrzną siłę i rytm życia, przypominając o cykliczności przyrody, która wraz z nadejściem zimowego przesilenia przechodziła w stan uśpienia, by ponownie odrodzić się wiosną.
Bursztyn, zwany „złotem Bałtyku”, był szczególnie cenionym materiałem na amulety i biżuterię, który symbolizował ciepło i światło zamknięte w kamieniu. Bursztyn miał potężną moc ochronną – jego złocisty blask i wewnętrzne ciepło były traktowane jako „zamrożone światło słońca”, które chroniło przed ciemnymi mocami i przynosiło uzdrowienie.
Amulety z bursztynu noszono przy ciele, aby wspierały zdrowie i chroniły przed sezonowymi chorobami, które zimą stawały się szczególnie dotkliwe. Kobiety tworzyły z bursztynu naszyjniki i bransoletki, natomiast mężczyźni nosili go jako wisiorki lub wplątywali w szaty. Uważano, że bursztyn łagodzi ból i przynosi spokój duszy, będąc idealnym towarzyszem w czasie jesiennego przesilenia, gdy światła jest coraz mniej.
Dąb, poświęcony bogu Perunowi, był drzewem pełnym symboliki i mocy. Noszenie przy sobie kawałka kory dębu lub żołędzia było uznawane za gest zapewniający siłę i ochronę. Żołędzie, zawieszane na skórzanych rzemieniach, były amuletami odpędzającymi choroby i przyciągającymi zdrowie. Z kolei drewno dębu, często noszone jako prosty naszyjnik, symbolizowało wytrzymałość i boską siłę w obliczu wyzwań.
Jesienne przesilenie było czasem, kiedy Słowianie szczególnie potrzebowali ochrony przed nadciągającymi mrozami, dlatego amulety dębowe noszono zarówno na szyi, jak i trzymano pod poduszką, aby przyciągały dobre sny i siłę przetrwania.
Czerwone jagody jarzębiny były silnym amuletem ochronnym – zarówno dla domu, jak i osób noszących je przy sobie. Barwa jarzębiny, symbolizująca życie i energię, miała moc odpędzania złych duchów i chroniła przed chorobami. Słowianie przygotowywali amulety z jarzębiny, nawlekając jej jagody na nici i nosząc w postaci bransoletek lub naszyjników. Była to biżuteria, która nie tylko miała chronić, ale też dodawać siły i pozytywnej energii w czasie jesiennych wyzwań.
Jesienią, gdy dni stawały się krótsze, Słowianie robili ochronne naszyjniki z czosnku, który miał odpędzać wszelkie złe moce. Czosnek zawieszano nad drzwiami oraz oknami domów, by nie dopuścić chorób ani niepożądanych energii do wnętrza. Noszony przy sobie czosnek miał chronić przed złym spojrzeniem, a także dodawać sił witalnych. Zapach czosnku tworzył magiczną barierę, która oddzielała świat ludzi od ciemnych sił.
Słowiańskie amulety noszone podczas jesiennego przesilenia to nie tylko biżuteria, ale i wyraz głębokiej wiary w ochronną moc natury. Każdy z nich – od młota Peruna po bursztynowe wisiorki – niósł w sobie historię i moc, które miały wspierać w trudnych chwilach. W świecie pełnym zmian i niepewności, amulety były strażnikami duchowej równowagi i przypomnieniem o cyklach natury, które nigdy się nie kończą.
Współcześnie możemy czerpać inspirację z tych dawnych tradycji, nosząc biżuterię i amulety, które przypominają nam o sile natury i o tym, że jesteśmy częścią czegoś większego, co trwa od wieków.
